De bescherming van de klokkenluiders

De wet betreffende de bescherming van melders van inbreuken op het Unie- of nationale recht is in werking getreden op 15 februari 2023. Deze wet zet de Europese Klokkenluidersrichtlijn om in Belgische wetgeving en heeft als doel klokkenluiders te beschermen.

Een klokkenluider is een persoon die in werkgerelateerde context inbreuken op bepaalde wetgevingen meldt. De bescherming richt zich niet enkel tot werknemers, maar ook tot stagiairs, vrijwilligers, voormalige en kandidaat werknemers, bestuurders, aandeelhouders, aangestelden van zelfstandige dienstverleners, leveranciers of onderaannemers.

De volgende wetsinbreuken komen onder meer in aanmerking: i) overheidsopdrachten, ii) financiële diensten, producten en markten en het voorkomen van het witwassen van geld en terrorismefinanciering, iii) productveiligheid en productconformiteit, iv) veiligheid van het vervoer, v) milieubescherming, vi) voedsel- en voederveiligheid, gezondheid en welzijn van dieren, vii) volksgezondheid, viii) consumentenbescherming, ix) bescherming van de persoonlijke levenssfeer en persoonsgegevens, en beveiliging van netwerk- en informatiesystemen x) bestrijding van belastingfraude, xi) bestrijding van sociale fraude, xii) inbreuken waardoor de financiële belangen van de Europese Unie worden geschaad en inbreuken in verband met de Europese interne markt.

De nieuwe wetgeving legt de verplichting op aan ondernemingen die meer dan 50 werknemers tewerkstellen om interne meldingskanalen op te zetten die ervoor moeten zorgen dat de voormelde inbreuken binnen de ondernemingen kunnen worden opgespoord en behandeld, en een passende bescherming aan de klokkenluiders wordt geboden. Ondernemingen van 50 tot 249 werknemers beschikken evenwel tot december 2023 om zich aan te passen aan de wet. Grotere ondernemingen (250 en +) dienen zich onmiddellijk aan te passen.

Klokkenluiders worden beschermd tegen represailles in de breedste zin van het woord (ontslag, degradatie, niet verlengen overeenkomst, tuchtsancties,…). Indien het slachtoffer van de maatregel een werknemer is, heeft zij recht op een schadevergoeding tussen achttien en zesentwintig weken loon.

Benevens de verplichting tot schadeloosstelling van het slachtoffer wordt de onderneming die haar verplichtingen niet nakomt ook gestraft met een sanctie van het niveau 4 van het Sociaal Strafwetboek (administratieve boetes van 2.400 tot 24.000 EUR of strafrechtelijke sancties van 4.800 tot 48.000 EUR en/of gevangenisstraf van zes maanden tot drie jaar).

Voor meer informatie over dit onderwerp, aarzel niet om contact op te nemen met Meester Carl VANDER ESPT

Met vriendelijke groeten.
Het Cairn Legal Team